viernes, 17 de noviembre de 2017

GRIEGO CLÁSICO Y MODERNO

Romeika, un dialecto griego que conserva muchas estructuras sintácticas del griego antiguo.

El tsakonio, un dialecto griego que ha evolucionado separado del griego común.

Algunas expresiones del dialecto de Icaria:



Ηδρόσισεν σήμερα. Λέτε ο καιρός να συλλοαται τη βροχή? (“Se ha puesto húmedo hoy. Cree que el tiempo está pensando en la lluvia?”.
 en griego moderno: δρόσισε  y σκέφτεται)
Εόρακας τα ζα; (“¿viste los animales?”, en griego moderno: είδες τα ζώα; ἑορακέναι = haber visto en griego clásico)

Arcaísmos que se conservan el el dialecto del Ponto:


 Η σχετική γεωγραφική και γλωσσική απομόνωση του Πόντου, οδήγησε στη διατήρηση αρκετών αρχαϊκών στοιχείων, όπως:
·         Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του η ως ε. Π.χ. πεγάδιν = πηγάδι, κεπία = κήποι, νύφε = νύφη, εμέτερον = ημέτερον.
·         Η διατήρηση της αρχαίας προφοράς του ω ως ο, όπου η Κοινή ελληνική έχει ουΠ.χ. ζωμίν = ζουμί, καρβώνι = κάρβουνο, ρωθώνι = ρουθούνι.
·         Η χρήση ψιλών συμφώνων (κ,π,τ) αντί δασέων (χ,φ,θ), ένδειξη της Ιωνικής προέλευσης της διαλέκτου. Π.χ. ασπαλίζω=ασφαλίζω, σπίγγω=σφίγγω.
·         Η χρήση του Ιωνικής προέλευσης 'κι<οὐκὶ=οὐχί, αντί για το νεοελληνικό δεν< οὐδέν.
·         Η διατήρηση πολλών αρχαϊκών στοιχείων στο τυπικό της γλώσσας, με χαρακτηριστικότερα:
·         Τη διατήρηση της κατάληξης της ονομαστικής των ουδετέρων ονομάτων σε -ιονΠ.χ. παιδίον = παιδί, χωρίον = χωριό.
·         Τη διατήρηση της κατάληξης των θηλυκών επιθέτων σε -ος. Π.χ. η άλαλος, η άνοστος, η έμορφος.
·         Τη μετάπτωση της κατάληξης της γενικής πτώσης του ενικού αριθμού των αρσενικών ονομάτων από -ον σε -ος. Π.χ. ο νέον > τη νέονος, ο πάππον > τη πάππονος, ο λύκον > τη λύκονος, ο Τούρκον > τη Τούρκονος.
·         Την κατάληξη της προστακτικής των ρημάτων σε -ον. Π.χ. γράψον = γράψε, άψον (του ρ. άφτω<ἀνάπτω) = άναψε, ποίσον (<ποίησον) = φτιάξε.
·         Τον σχηματισμό της μέσης φωνής των ρημάτων σε -ούμαι. Π.χ. ανακατούμαι, σκοτούμαι, στεφανούμαι.
·         Τον σχηματισμό του αορίστου της παθητικής φωνής σε -θα. Π.χ. εγαπέθα = αγαπήθηκα, εκοιμέθες = κοιμήθηκες, εστάθεν = στάθηκε, σταμάτησε.
·         Τον σχηματισμό της προστακτικής του αορίστου σε -θετε. Π.χ. εγαπέθετε, εκοιμέθετε, εστάθετε.
·         Τη σποραδική χρήση του απαρεμφάτου. Π.χ. εποθανείναι, μαθείναι, κόψ'ναι, ράψ'ναι, χαρίσ'ναι, αγαπέθην, κοιμεθήν).
·         Τον αρχαιότροπο τονισμό των ονομάτων στην κλητική πτώση. Π.χ. άδελφε, Νίκολα, Μάρια.
·         Τη σποραδική χρήση του ας αντί του να. Π.χ. δος με ας φάγω.
·         Η διατήρηση πολλών αρχαϊκών στοιχείων στο λεξιλόγιο. Π.χ. σεύτελον < ιων. σεῦτλον = τεύτλον, ξύγαλαν < οξύγαλαν = γιαούρτι.
·         Η διατήρηση του γένους ονομάτων. Π.χ. η τραγωδία = το τραγούδι.
Η απομόνωση αυτή επέδρασε και στη μη περαιτέρω εξέλιξη διάφορων γλωσσικών τύπων, οι οποίοι μετεξελίχθηκαν στα νεοελληνικά, και σε άλλες αλλαγές, όπως:
·         Η διατήρηση ασυνίζητων τύπων. Π.χ. καρδία = καρδιά, λαλία = λαλιά, παιδία = παιδιά, ψωμία = ψωμιά, χωρίον = χωριό.
Αναπτύχθηκαν ακόμη φθόγγοι οι οποίοι δεν υπάρχουν στα νεοελληνικά, ενώ άλλαξε και η προφορά ορισμένων γραμμάτων, όπως:
·         Η συνίζηση των φωνηεντικών συμπλεγμάτων ια και εα, εξελίχθηκε στον φθόγγο ä, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και του α. Π.χ. όλä = όλα, οσπίτä = σπίτια, λεοντάρä = λιοντάρια, τραγωδ΄äνος = τραγουδιστής, κιφάλä = κεφάλια, θέλετ' äτο < θέλετε ατό = θέλετε αυτό, το θέλετε, ομ΄äζω < ομοιάζω = μοιάζω.
·         Η συνίζηση του φωνηεντικού συμπλέγματος ιο, εξελίχθηκε στον φθόγγο ö, που προφέρεται ως φωνήεν μεταξύ του ε και ο. Π.χ. τελ΄öνω = τελειώνω, ĥ΄öνιν = χιόνι.
·         Το γράμμα σ όταν ακολουθείται από κε ή κι προφέρεται ως š, δηλαδή ως παχύ σ. Π.χ. šκεπάζω, šκίζω, šκύλος.
·         Το γράμμα χ όταν ακολουθείται από ε ή ι προφέρεται ως ĥ, δηλαδή ως παχύ χ. Π.χ. ĥέρι, ĥαιρετώ, ĥίλä = χίλια.
·         Διαφορετική προφορά παρατηρείται και στα γράμματα:
·         ζ που προφέρεται ως ž, δηλαδή ως παχύ ζ. Π.χ. χαλάžä = χαλάζια, žαγκώνω = σκουριάζω.
·         ξ που προφέρεται ως κ+š (παχύ σ). Π.χ. κšύνω < εκĥύνω = χύνω.
·         ψ που προφέρεται ως π+š (παχύ σ). Π.χ. πšη = ψυχή.

Aquí una selección de bailes del Ponto.

 De Pontos, el baile más interesante es el “σέρρα(también conocido como “Πυρρίχιος”). Es el más difícil de aprender porque tiene 156 pasos diferentes.
Lo interesante para nosotros es que ya lo menciona Jenofonte en su libro “La Anábasis” y Platón lo describe y dice que es un regalo de los dioses. Vamos, que se baila desde hace 2500 años.


¡Gracias a todos por los aportes!


miércoles, 1 de noviembre de 2017

CLASE 31-10-17

Lo básico de hoy en la parte teórica:

un hombre bueno

ἀγαθὸς ἄνθρωπος
ἄνθρωπος ἀγαθός

el hombre bueno

ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος
ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀγαθός ( atención a la repetición del artículo)

PERO la forma

ὁ ἄνθρωπος ἀγαθός (= ἀγαθὸς ὁ ἄνθρωπος)
significa lo mismo que ὁ ἄνθρωπος ἀγαθός ἐστιν


una voz de un hombre

φωνὴ ἀνθρώπου

ἀνθρώπου φωνὴ

la voz del hombre 
se puede decir de dos maneras (con una variante cada una)

ἡ φωνὴ τοῦ ἀνθρώπου (=τοῦ ἀνθρώπου ἡ φωνὴ)

ἡ τοῦ ἀνθρώπου φωνὴ (=ἡ φωνὴ ἡ τοῦ ἀνθρώπου, atención a la repetición del artículo)


La diferencia es que en la primera se enfatiza el sustantivo y en la segunda se enfatiza el poseedor (genitivo). Esto se ve claro con el sistema de encontrar el ἐρωτηματικόν:

τί ακούεις; 

   τὴν φωνὴν τοῦ ἀνθρώπου ἀκούω.

   τοῦ ἀνθρώπου τὴν φωνὴν ἀκούω.

τίνος φωνήν ἀκούεις; (τίνος ἀκούεις φωνήν; τὴν τίνος φωνὴν ἀκούεις;)

    τὴν τοῦ ἀνθρώπου φωνὴν ἀκούω.

    τὴν φωνὴν τὴν τοῦ ἀνθρώπου ἀκούω.

    τὴν τοῦ ἀνθρώπου  ἀκούω φωνὴν.

En frases donde corregimos un elemento por otro, usamos obligatoriamente las correspondientes formas enfáticas:

Tengo el cuaderno del profesor, no el libro.
     οὐ τὸ βιβλίον, ἀλλὰ τὸ δελτίον τοῦ διδασκάλου ἔχω.

o incluso
οὐ τὸ βιβλίον, ἀλλὰ τὸ δελτίον ἔχω τοῦ διδασκάλου.
para indicar con el verbo la parte enfatizada (lo de que el profesor es el poseedor ya lo sabíamos)

PERO NO

X    οὐ τὸ βιβλίον, ἀλλὰ τὸ τοῦ διδασκάλου δελτίον ἔχω.

X    οὐ τὸ βιβλίον, ἀλλὰ τὸ δελτίον τὸ τοῦ διδασκάλου ἔχω.


Tengo el libro del alumno, no el del profesor. 

    οὐ τὸ τοῦ διδασκάλου βιβλίον, ἀλλὰ τὸ τοῦ μαθητοῦ ἔχω.

    οὐ τὸ  βιβλίον τὸ τοῦ διδασκάλου, ἀλλὰ τὸ τοῦ μαθητοῦ ἔχω.

    οὐ τὸ τοῦ διδασκάλου, ἀλλὰ τὸ τοῦ μαθητοῦ βιβλιόν ἔχω.

etc

y también

    οὐ τὸ τοῦ διδασκάλου, ἀλλὰ τὸ τοῦ μαθητοῦ ἔχω βιβλιόν.

por lo mismo ya visto.

PERO NO

X   οὐ τὸ βιβλίον τοῦ διδασκάλου, ἀλλὰ τὸ τοῦ μαθητοῦ ἔχω.

Como idea general, se puede tener en mente que todo aquello que se enfatiza, sea sustantivo, adjetivo ( y otros elementos que iremos viendo :), llevan el articulo por delante.

Aquí tenéis la práctica (video y pdf) que hemos hecho de todo esto.


TAMBIÉN hemos leído y  trabajado el TEXTO 1 (ὁ φίλος τῷ φίλῳ πιστεύει) del libro  IANVA LINGVAE GRAECAE. Cualquier duda me la contáis el martes.


χαίρετε